Arkansas Ozark dağlarının arasındaki bir ormana gizlenen Thorncrown Şapeli 1980 yılında E. Fay Jones tarafından tasarlanmış ve Eureka Springs, Arkansas’ta yapılmıştır.
40 yaşında olmasına rağmen Thorncrown Şapeli Amerika’nın tarihi koruma listesinde, AIA‘nın 20. yüzyılın en iyi 10 binası listesinde yer almaktadır. Ayrıca belli otoriteler tarafından 1980’den bu yana en iyi Amerikan yapısı olarak görülür.
70’lerin sonlarına doğru emekli bir öğretmen olan Jim Reed, araziyi aslen bir emeklilik evi yaptırma planı ile almıştır. Fakat zaman içinde burdan geçen turistlerin otobanda durup manzarayı seyrettiğini fark ettikçe fikri değişmiş, mezhepsel olmayan, ruha anlam ifade eden bir kilise yaptırmak istemiştir.
Bu basit yapısı Thorncrown Şapeli’ne günlük 2000 ziyaretçi ve bu ziyaretçilerin bu mekanı anlamlandırabilmesi için mimari bir bilgiye gerek duymamalarını sağlamıştır.
14.5 metre boyunda ve 7,3 metre genişlikteki yapı doğaya doğru tam 18.3 metre uzanıyor. Yapısında Jonas’ın hayallerini süsleyen şekilde ahşap ve cam kullanılan, ve orman içinde adeta başka bir ormanmış gibi olan şapelde kullanılan sütunlar ağaçlara, insanlar ise ağaçların mevsim değişikliklerinde yerlere döktüğü meyvelerine benzetilmiştir. Dikey uzunluğu insana bu evrendeki asıl boyutunu tekrar hatırlatmak ve insan yapısının doğaya uyumunu sağlayabilmek için tasarlanmıştır.
Mimarı tarafından “En iyi düşüncelerinizi düşünmek için.” cümlesi ile tanımlanmıştır.
Işıklandırması doğa ile bütünleşik düşünen Thorncrown Şapeli transparan bir şekilde tasarlanmıştır. Akşam vakitleri için ise yerleri özel olarak ayarlanan fenerler kullanılmış ve bu sayede görünümünün basit bir odun ateşini andırması sağlanmıştır.
Tasarım ve planlamasının yanında yapımına ve inşasına da bir o kadar dikkat etmiştir. Destek materyalleri olan ahşap ve çeliğin ağırlığına ve montajını dahi planlamış ve çelik desteklerin mekan bütünlüğünü bozmamak adına görünür olmamasını engellemek için çalışmıştır.
Jonas’ın en önemli eserlerinin başında gelen bu yapının girişindeyse “Gelin ve biraz oturun, olduğunuz insan gibi.” yazmaktadır.
Kesinlikle deneyimlenmesi gereken Thorncrown Şapeli hakkında siz ne düşünüyorsunuz? Sizce de Glacier Skywalk doğadan ayrılmadan portre görüntüsü sağlayabiliyor mu? Eksik olduğu veya hatalı bir yönü var mı? Devrimsel bir kilise olan Notre Dame du Haut Ronchamp ile aralarındaki farklar neler?
Bizimle düşüncelerinizi paylaşabilir ve bunu yaparken sizin için en yeni yazılarımızı e-posta yoluyla sizlere aktaran bültenimize de abone olabilirsiniz.
Mimar: E. Fay Jones
Yıl: 1980
Yer: Eureka Springs, Arkansas, ABD
Çok iyi